Artykuły

XIX Spotkania z Kulturą Żydowską w kazimierskim w parku

Finałowa część kulturalnego tryptyku XIX Spotkania z Kulturą Żydowską miała miejsce w amfiteatrze w parku. Wystąpiły dwa zespoły: znakomita grupa teatralna Rafała Kmity z Krakowa ze spektaklem "Aj waj! Czyli historie z cynamonem" oraz teatr NN z Lublina, który w niekonwencjonalny sposób, w pokazie akrobatyczno-cyrkowym zaprezentował prozę Singera w spektaklu "Przyjaciele Sztukmistrza".

Około 300 widzów zaśmiewało się do łez podczas spektaklu artystów z Krakowa, by na zakończenie piątkowego maratonu podnieść sobie adrenalinę oglądając z zadartymi głowami mrożące w żyłach krew popisy młodych akrobatów z Lublina.

Miło nam, że jako Kazimierski Ośrodek Kultury byliśmy współorganizatorami tych niezapomnianych Spotkań.

 

Odsłonięcie tablicy poświęconej kazimierskim Żydom

10 września 2021 r. w ramach XIX Spotkań z Kulturą Żydowską - w Słonowicach, w gminie Kazimierza Wielka odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy na obelisku poświęconym zamordowanym w 1942 roku kazimierskim Żydom. Na początku XX w. mieszkało w Kazimierzy Wielkiej około 300 Żydów, tj. ponad 10% ogółu mieszkańców. Społeczność żydowska nie tworzyła samodzielnej gminy wyznaniowej. Mieszkańcy przynależeli do kahału w pobliskich Koszycach. Tam chowano zmarłych, angażowano się w życie społeczne i polityczne. Jednakże na terenie Kazimierzy Wielkiej Żydzi posiadali własną bożnicę, która została rozebrana w czasie II wojny światowej po akcji likwidacyjnej – nie został po niej żaden ślad. Żydzi zamieszkiwali głównie ul. Sienkiewicza i zajmowali się handlem oraz rzemiosłem. W październiku 1942 roku w Kazimierzy Wielkiej gruchnęła wiadomość, że Niemcy będą wywozić Żydów z miasta. Ponad 300 osób pojechało na Wschód, do obozu pracy w Bełżcu. Pozostałych Żydów przewieziono furmankami do lasu w podkazimierskich Słonowicach - i tam rozstrzelano. Dodać należy, że część Żydów została w tym czasie zamordowana w pobliskim wąwozie w Kazimierzy Wielkiej, na terenie  obecnego osiedla. We wsi Słonowice znajduje się zbiorowa mogiła Żydów z Kazimierzy Wielkiej i okolicy, zamordowanych wówczas przez Niemców. Po zakończeniu II wojny światowej  potomek kazimierskich Żydów - Arie Meller z Kanady ufundował pomnik, który został odsłonięty 27 kwietnia 1987 r. Obelisk znajduje się na skraju lasu słonowickiego. Na odsłoniętej w dniu 10 września 2021 r. tablicy pamiątkowej umieszczono gwiazdę Davida i napisy w języku angielskim i polskim: „Tu spoczywają Żydzi mieszkańcy Kazimierzy Wielkiej zamordowani przez niemieckich nazistowskich oprawców w listopadzie 1942 r.” Piątkową uroczystość rozpoczęło odegranie polskiego hymnu oraz hejnału Kazimierzy Wielkiej. Następnie uczniowie Samorządowej Szkoły Podstawowej im. ks. Andrzeja Biernackiego w Wielgusie przedstawili krótki program artystyczny recytując wiersze m.in. Antoniego Słonimskiego i regionalnego poety Zdzisława Kulisia, tematycznie związane z sytuacją Żydów pod niemiecką okupacją. 

Burmistrz Adam Bodzioch powitał zaproszonych gości - spokrewnioną z najstarszym 97-letnim kazimierskim Żydem Samuelem Rakowskim – Judy Rakowski wraz z małżonkiem, zamieszkałych na stałe w Stanach Zjednoczonych, księdza prof. Pawła Mazanka, prezesa Buskiego Stowarzyszenia Kulturalnego Jarosława Zatorskiego, prof. Stanisława Żaka z małżonką, przewodniczącego rady Miejskiej Wacława Piwudzkiego wraz z radnymi, starostę kazimierskiego Jana Nowaka, burmistrza Buska -Zdroju Waldemara Sikorę, sołtysa i Radę Sołecką Słonowic, młodzież szkolną, nauczycieli oraz wszystkich uczestników uroczystości.

Głos zabierali także: Jarosław Zatorski jako współorganizator XIX Spotkań z Kulturą Żydowską, ksiądz prof. Paweł Mazanek, który odczytał psalm 22. Judy Rakowski dziękowała kazimierskiemu burmistrzowi za organizację uroczystości oraz panu Tadeuszowi Koziołowi za wydanie książki o kazimierskich Żydach. Zacytowała też kilka wersetów z pięcioksiągu Mojżesza. Prof. Stanisław Żak i starosta Jan Nowak w swoich wystąpieniach podkreślali, że takich miejsc pamięci jest bardzo dużo i zadaniem rodziców i nauczycieli jest wychowanie młodego pokolenia w duchu tolerancji, by w przyszłości nie było wojen ani podobnych dramatów.

Kolejnym punktem było odsłonięcie tablicy przez państwa Rakowskich i burmistrza Adama Bodziocha oraz złożenie wiązanek kwiatów i zapalenie zniczy przed pomnikiem, przy którym wartę honorową pełniły harcerki z 28. Buskiej Drużyny Wielopoziomowej „Żywioły”, działającej przy Kazimierskim Ośrodku Kultury.

Uczestnicy uroczystości udali się następnie do kazimierskiej biblioteki na promocję książki o kazimierskich Żydach, autorstwa Tadeusza Kozioła.

Fotorelacja z czwartego "Honorowego Biegu Pamięci imienia majora dyplomowanego Ludwika Zwolańskiego"

Sportowej imprezie nad zbiornikiem retencyjnym 31 lipca br. towarzyszył piknik rodzinny, podczas którego pomagaliśmy zbierać pieniądze na leczenie dla niespełna dwuletniej Emily – córeczki żołnierza-spadochroniarza 16. batalionu powietrznodesantowego z Krakowa, który był bezgranicznie zaangażowany w organizację i udział w akcje charytatywne na rzecz kazimierzanki Gabrysi Gorgoń.

Kazimierski Ośrodek Kultury również włączył się w pomoc poprzez zapewnienie sprzętu nagłaśniającego wraz z obsługą oraz ufundowanie popcornu i waty cukrowej, którą serwowali pracownicy ośrodka. Dochód ze sprzedaży słodkości został przekazany do puszek wolontariuszek.